Europese wetgevingsplannen voor 2025
In februari heeft de Europese Commissie haar werkprogramma gepresenteerd voor 2025. In het programma geeft de Commissie weer welke wetsvoorstellen en andere initiatieven zij dit jaar wil presenteren (zie de bijlage van het werkprogramma). Tegelijkertijd noemt het programma ook welke wetsvoorstellen de Commissie van plan is om in te trekken. In het onderstaande overzicht zal ik de belangrijkste punten uitlichten.
Wetgevingsplannen
Op het thema Interne markt en duurzaamheid heeft de Europese Commissie drie wetgevende doelstellingen: vereenvoudiging van wetsteksten (en lastenverlichting), het versterken van het (Europees) concurrentievermogen en decarbonisatie van de industrie (verminderen van kooldioxide (CO2) uitstoot).
Op dit thema worden in het programma een aantal concrete wetswijzigingen voorgesteld:
Herziening van de Verordening (EU) 2019/2088 van het Europees Parlement en de Raad van 27 november 2019 betreffende informatieverschaffing over duurzaamheid in de financiëledienstensector
Gerichte herziening van de REACH verordening (Verordening (EG) nr. 1907/2006).
Evaluatie van het securitisatiekader (bestaande uit: Verordening (EU) 2017/2402; Verordening (EU) 2017/2401 en Richtlijn 2009/138/EG)
Daarnaast bevat het voor dit thema nog open geformuleerde wetgevingsdoelstellingen op het gebied van:
ruimtevaart;
digitale netwerken;
versnelling van industriële decarbonisatie;
omnibuspakketten over duurzaamheid, het vereenvoudigen van investeringen en kleine midcaps en schrapping van vereisten voor papieren formats;
digitaal pakket;
de Europese portemonnee voor ondernemingen.
Van de genoemde omnibuspakketten (pakket aan wetsvoorstellen op een aantal gerelateerde gebieden met in dit geval als doel om een lastenverlichting te bewerkstelligen) zijn reeds de volgende wetsvoorstellen gepresenteerd:
Voorstel voor een richtlijn tot wijziging van de auditrichtlijn (Richtlijn 2006/43/EG), de jaarrekeningrichtlijn (Richtlijn 2013/34/EU), de richtlijn duurzaamheidsrapportage door ondernemingen (Richtlijn (EU) 2022/2464) en de richtlijn passende zorgvuldigheid in het bedrijfsleven op het gebied van duurzaamheid (Richtlijn (EU) 2024/1760) - COM(2025)81
Voorstel voor een richtlijn tot uitstel van de toepassing van sommige rapportagevereisten in de richtlijn duurzaamheidsrapportage door ondernemingen (Richtlijn (EU) 2022/2464) en de omzettingstermijn en toepassing van de richtlijn passende zorgvuldigheid in het bedrijfsleven op het gebied van duurzaamheid (Richtlijn (EU) 2024/1760) - COM(2025)80
Voorstel voor een verordening tot wijziging van de CBAM verordening (Verordening (EU) 2023/956) met betrekking tot de vereenvoudiging en versterking van het mechanisme voor koolstofgrenscorrectie (CBAM)
Voorstel voor een verordening tot wijziging van de InvestEU verordening (Verordening (EU) 2021/523), EFSI verordening (Verordening (EU) 2015/1017), Connecting Europe Facility verordening (Verordening (EU) 2021/1153) en de Horizon Europe verordening (Verordening (EU) 2021/695) met betrekking tot het vergroten van de efficiëntie van de EU-garantie en het vereenvoudigen van de rapportagevereisten - COM(2025)84
Op het thema Defensie en veiligheid heeft de Europese Commissie als doelstelling om zowel de paraatheid en veerkracht (van crisis en defensie) als de veiligheid te versterken. Daarnaast wil de Commissie het migratie- en asielpact aanvullen. Op deze gebieden heeft de Commissie de volgende voorstellen al gepresenteerd:
Voorstel voor een verordening tot vaststelling van een kader ter versterking van de beschikbaarheid en de continuïteit van de voorziening met kritieke geneesmiddelen en de beschikbaarheid en toegankelijkheid van geneesmiddelen van algemeen belang - COM (2025) 102
Voorstel voor een verordening tot vaststelling van een gemeenschappelijk systeem voor de terugkeer van onderdanen van derde landen die illegaal in de Unie verblijven - COM (2025) 101
Daarnaast beoogt de Commissie wetgeving voor te stellen op de volgende gebieden:
drugsprecursoren;
illegale vuurwapenhandel.
Op het thema Milieu en klimaat wil de Europese Commissie de Europese klimaatwet (Verordening (EU) 2021/1119) wijzigen en (de wetgeving over) het gemeenschappelijk landbouwbeleid vereenvoudigen.
Ten slotte is de Europese Commissie op het thema Europese financiën van plan om voorstellen te doen voor het meerjarig financieel kader voor de periode na 2027.
In te trekken wetsvoorstellen
In het werkprogramma heeft de Europese Commissie ook beoordeeld hoe ze verder wil met reeds bestaande voorstellen waarover nog geen akkoord is bereikt tussen het Europees Parlement en de Europese Raad (Bijlage IV). Beide instituties hebben nu de mogelijkheid om hun standpunt in te brengen over dit voornemen. Het gaat daarbij om 37 wetsvoorstellen die de Commissie wil intrekken. Er bestaan twee verklaringen voor intrekking: wetsvoorstellen zijn achterhaald, of er is geen zicht op een akkoord. Voorbeelden van in te trekken voorstellen en de daarbij behorende verklaring zijn:
Voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad betreffende standaard essentiële octrooien en tot wijziging van Verordening (EU) 2017/1001 (COM(2023) 232 final) – Geen zicht op een akkoord
Voorstel voor een richtlijn van de Raad betreffende de toepassing van het beginsel van gelijke behandeling van personen ongeacht godsdienst of overtuiging, handicap, leeftijd of seksuele geaardheid (COM(2008) 426 final) – Het voorstel wordt geblokkeerd en verdere vooruitgang is onwaarschijnlijk
Voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad tot wijziging van Verordening (EG) nr. 1049/2001 inzake de toegang van het publiek tot documenten van het Europees Parlement, de Raad en de Commissie (COM(2011) 137 final) – Geen zicht op een akkoord; sinds 2011 is geen vooruitgang geboekt
Voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad met betrekking tot de eerbiediging van het privéleven en de bescherming van persoonsgegevens in elektronische communicatie, en tot intrekking van Richtlijn 2002/58/EG (richtlijn betreffende privacy en elektronische communicatie) (COM(2017) 10 final) – Er wordt geen akkoord tussen de medewetgevers verwacht. Bovendien is het voorstel achterhaald, gezien recente wetgeving inzake zowel het technologische als het wetgevingslandschap
Voorstel voor een richtlijn van het Europees Parlement en de Raad betreffende de aanpassing van de regels inzake niet-contractuele civielrechtelijke aansprakelijkheid aan artificiële intelligentie (AI-aansprakelijkheid) (COM (2022) 496 final) – Geen zicht op een akkoord; de Commissie zal beoordelen of er een ander voorstel moet worden ingediend of dat voor een andere aanpak moet worden gekozen.