Schaarse vergunningen regelen
Zeven lessen voor gemeentelijke regelgevers die zijn afgeleid uit de uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State van 2 november 2016 over schaarse vergunningen, gelijke kansen en transparantie.
[Update 8 nov. 2018: deze blogpost is uit 2016. Zie ook de handreiking schaarse vergunningen]
1. Gelijkheid en transparantie zijn met verordening te dienen doelen
Verordeningen die markten reguleren strekken ook tot het bieden van een gelijke uitgangspositie voor gegadigden bij de transparante verdeling van de beperkte ruimte om deel te nemen aan die markt.
2. Ga in de toelichting in op mededingingsruimte
De gemeenteraad dient bij de belangenafweging die leidt tot vaststelling van de verordening de ruimte voor mededinging naar de beschikbare rechten te betrekken.
3. Regel de norm (of een beperking)
Op grond van het gelijkheidsbeginsel is het bieden van gelijke kansen om mee te dingen naar de beschikbare rechten (mededingingsruimte) en een geldigheidsduur voor bepaalde tijd de norm. De mededingingsruimte kan worden beperkt (maar niet volledig uitgesloten) door de verordening of door de besluitvorming over andere vergunningen die op grond van wettelijke voorschriften voor het realiseren van de te vergunnen activiteit zijn vereist. Uit (de totstandkoming van) de verordening of het andere wettelijke voorschrift moet dan wel blijken dat het belang van het bieden van mededingingsruimte is meegewogen.
4. Houd regels algemeen
Een verordenende bevoegdheid om algemene regels te stellen mag niet worden gebruikt om de verordening toe te snijden op één concrete situatie, bijvoorbeeld door een zodanig beperkte werkingssfeer dat daarin maar een situatie geschikt is of door de inwerkingtreding op maat te maken voor één onderneming.
5. Passende mate van openbaarheid
Een passende mate van openbaarheid dient verzekerd te zijn met betrekking tot de beschikbaarheid van de schaarse vergunning, de verdelingsprocedure, het aanvraagtijdvak en de toe te passen criteria.
6. Iedereen moet de eerste kunnen zijn
De maatstaf volgorde van binnenkomst van aanvragen is toegestaan, mits de potentiële gegadigden een gelijke kans hebben om te kunnen wedijveren om het schaarse publieke recht.
7. Regel de bekendmakingen door de bestuursorganen
De bekendmaking van de verordening en de inwerkingtreding daarvan is onvoldoende om gelijke kansen te bieden aan gegadigden om op de hoogte te zijn over de verdelingsprocedure, het aanvraagtijdvak en de toe te passen criteria.
Gevolgen voor gemeenten
Om fouten bij besluitvorming te voorkomen en bestaande stelsels in lijn te brengen met de nieuwe normering zullen gemeenten kritisch willen kijken naar bestaande verordeningen die economische activiteiten beperken tot een of meer ondernemingen, zoals voor standplaatsen, speelautomatenhallen, coffeeshops, openbare inrichtingen of evenementen.
Wetgevingswerken stelde eerder een factsheet voor de VNG op over dit onderwerp en begeleidde in opdracht van de VNG en Europa Decentraal drie werkateliers voor gemeenten over dit onderwerp. Wetgevingswerken kan helpen uw verordeningen te toetsen en zo nodig aan te passen.
Meer weten?
Neem contact op.
Olaf Kwast
Wetgevingsjurist en oprichter
+ 31 6 144 852 46 | okwast@wetgevingswerken.nl